Τι είναι η κροταφογναθική διάρθρωση;

Η κροταφογναθική διάρθρωση είναι μια μικρή άρθρωση, μπροστά από το αυτί, η οποία συνδέει την κάτω γνάθο με το κρανίο. Η άρθρωση αυτή καθορίζει την κινητικότητα και την λειτουργικότητά της.

Η κροταφογναθική διάρθρωση περιλαμβάνει το κοίλωμα του κροταφικού οστού, τον κόνδυλο της κάτω γνάθου και έναν μαλακό δίσκο ανάμεσά τους που επιτρέπει το ομαλό “γλίστρημα” του κονδύλου κατά τη διάρκεια των κινήσεων του στόματος. Κάθε διαταραχή στην ομαλή λειτουργία της διάρθρωσης μπορεί να οδηγήσει σε δυσλειτουργίες της κροταφογναθικής.

 

Με ποια συμπτώματα εκδηλώνεται το κροταφογναθικό σύνδρομο;

Τα συμπτώματα από την κροταφογναθική διάρθρωση ποικίλουν και δεν χρίζουν πάντα θεραπείας. Δηλαδή, ένας ήχος από την κροταφογναθική, χωρίς άλλα συμπτώματα, δεν χρειάζεται να μας απασχολεί.

Συνήθως οι ενοχλήσεις από την κροταφογναθική άρθρωση είναι παροδικές και επαναλαμβανόμενες ανά περιόδους. Στους περισσότερους ασθενείς τα συμπτώματα υποχωρούν μετά από ένα διάστημα χωρίς θεραπεία.

Δεν είναι γνωστός ο ακριβής αριθμός πασχόντων, αλλά φαίνεται ότι συναντάται σε μεγαλύτερο ποσοστό στις γυναίκες έναντι των αντρών.

Οι δυσλειτουργίες της κροταφογναθικής περιλαμβάνουν μία σειρά καταστάσεων και συμπτωμάτων, όπως:

• Χρόνιος πόνος στους μασητήριους μύες.
• Αντανακλαστικός πόνος στο αυτί και τη γνάθο.
• Κλείδωμα γνάθου.
• Ήχοι από την άρθρωση κατά τις κινήσεις (clicking).
• Πόνος ή οίδημα στην άρθρωση.
• Κεφαλαλγία.
• Πόνος στον αυχένα, στους ώμους και την πλάτη.
• Περιορισμός των κινήσεων της γνάθου.
• Βρυγμός δοντιών (τρίξιμο) κατά τη διάρκεια του ύπνου ή και την ημέρα.
• Σφίξιμο των δοντιών κατά τη διάρκεια του ύπνου ή και την ημέρα.

 

Τι μπορεί να προκαλέσει το κροταφογναθικό σύνδρομο;

Οι λόγοι που μπορεί να προκαλέσουν τα παραπάνω συμπτώματα ποικίλουν. Μπορεί να προέρχονται από προφανείς λόγους, όπως τραυματισμοί της διάρθρωσης από κάποιο ατύχημα ή/και αρθρίτιδα (σπάνια), μέχρι διάφορα άλλα αίτια με αμφίβολο ποσοστό επιρροής στην πορεία της νόσου:

• Παραλειτουργικές έξεις (δάγκωμα νυχιών, στυλό κλπ., βρυγμός, σφίξιμο δοντιών).
• Μάσημα τσίχλας.
• Μάσημα σκληρών τροφών.
• Κακή σύγκλειση (από κακότεχνες προσθετικές εργασίες, ορθοδοντική).
• Ψυχολογικοί παράγοντες (άγχος/στρες, κακή ποιότητα ύπνου).

 

 

Πως γίνεται η διάγνωση του κροταφογναθικού συνδρόμου;

Η διάγνωση στις περισσότερες περιπτώσεις γίνεται κλινικά από τον γιατρό.

Αυτή περιλαμβάνει:

• Ψηλάφηση στην περιοχή των αυτιών: Προκειμένου να εντοπιστεί ο τυχόν πόνος και οι ήχοι κατά την εκτέλεση διαφόρων κινήσεων της γνάθου.

 

• Λήψη λεπτομερούς ιστορικού.

 

• Ακτινογραφία της κροταφογναθικής διάρθρωσης.

 

• Μαγνητική τομογραφία.

 

• Αρθρογραφία.

 

Οι περιπτώσεις που μπορεί να ζητηθεί ακτινογραφία, μαγνητική και αρθρογραφία θεωρούνται αρκετά σπάνιες. Σε αυτές καταφεύγουμε μόνο όταν υπάρχει υποψία για αρθρίτιδα ή ο πόνος επιμένει και τα συμπτώματα δεν υποχωρούν μετά την συντηρητική θεραπεία.

 

Πως αντιμετωπίζεται το κροταφογναθικό σύνδρομο;

Η θεραπεία των δυσλειτουργιών της κροταφογναθικής είναι κατά κύριο λόγο συντηρητική και περιλαμβάνει ενέργειες μη επεμβατικές στους ιστούς.

 Εφαρμόζεται κατά τις περιόδους που τα συμπτώματα είναι εμφανή.

• Αποφυγή κατανάλωσης σκληρών τροφών.

 

• Αποφυγή μάσησης τσίχλας.

 

• Αποφυγή έντονου ανοίγματος του στόματος (έντονο χασμουρητό, γέλιο ή τραγούδι και μεγάλες δαγκωνιές).

 

• Χρήση νάρθηκα βρυγμού, που εφαρμόζεται στα άνω (ή κάτω) δόντια. Ο ενδοστοματικός νάρθηκας είναι φτιαγμένος από σκληρό ή πιο μαλακό υλικό. Βοηθά στην διατήρηση της γνάθου (και των μασητήριων μυών) σε χαλάρωση και στην μείωση του βρυγμού και του σφιξίματος των δοντιών.

Ο ενδοστοματικός νάρθηκας πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο κατά διαστήματα. Είναι σημαντικό να παρακολουθείται ο ασθενής κατά τη διάρκεια της θεραπείας από τον θεράποντα ιατρό. Αυτό πρέπει να συμβαίνει καθώς ο νάρθηκας  πρέπει να τροποποιείται, έτσι ώστε να έχουμε μια σωστή σύγκλειση και να μην προκαλείται πόνος.

 

• Χρήση κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής, όπως αναλγητικά, μυοχαλαρωτικά, αντιφλεγμονώδη ήαγχολυτικά, ανάλογα με τις συστάσεις των γιατρών.

 

• Κινησιοθεραπεία: Περιλαμβάνει ασκήσεις που πρέπει να επαναλαμβάνει ο ασθενής με σκοπό την χαλάρωση των μασητήριων μυών και της άρθρωσης. Παράλληλα, με την κινησιοθεραπεία, γίνεται προσπάθεια για να απομακρυνθούν από την περιοχή τα μεταβολικά παράγωγα (τοξίνες) από την έντονη λειτουργία των μυών, που προκαλούν και τον πόνο.

 

     Κινησιοθεραπεία: Παρακάτω ακολουθούν ασκήσεις για την χαλάρωση των μασητήριων μυών και της κροταφογναθικής άρθρωσης

1. Αφήστε τον εαυτό σας χαλαρό και χαμηλώστε τους ώμους.

 

2. Αφήστε το σαγόνι ελεύθερο και προφέρετε τον ήχο ΕΜΜ χωρίς να εφάπτονται τα δόντια.

 

3. Αρχίστε να κινείτε το σαγόνι επαναλαμβανόμενα πάνω κάτω και αριστερά δεξιά χωρίς να εφάπτονται τα δόντια με ήπιες κινήσεις (jogging).

 

4. Ανοίξτε και κλείστε το στόμα. Φέρτε το σαγόνι όσο πιο μπροστά μπορείτε και μετά προς τα πίσω. Επαναλάβετε το ίδιο αριστερά δεξιά.

 

5. Επαναλάβετε τις κινήσεις του 4 κρατώντας αντίσταση με το χέρι σας. Με κλειστή τη γροθιά εφαρμοσμένη στη βάση του σαγονιού, προσπαθήστε να ανοίξετε το στόμα. Με τον αντίχειρα εφαρμοσμένο μπροστά στο σαγόνι κάντε κίνηση προς τα εμπρός. Με την παλάμη στα πλάγια του σαγονιού κατά την κίνηση της γνάθου αριστερά /δεξιά εφαρμόστε αντίσταση από την αντίθετη πλευρά της κίνησης. Στο τελικό σημείο της κάθε κίνησης κρατάμε το σαγόνι στη θέση αυτή για μερικά δευτερόλεπτα.

 

6. Ανοίξτε το στόμα και βάλτε τις άκρες των δακτύλων στην κοπτική επιφάνεια των κάτω πρόσθιων δοντιών. Πιέστε τα δάκτυλα προς τα κάτω ενώ συγχρόνως προσπαθείτε να κλείσετε το στόμα, κρατώντας αντίσταση με τα δάκτυλα για μερικά δευτερόλεπτα.

 

7. Ανοίξτε και κλείστε το στόμα μπροστά σε έναν καθρέφτη, ελέγχοντας την κίνηση ώστε να μην αποκλίνει δεξιά και αριστερά η γνάθος κατά την κίνηση αυτή και αποφύγετε να προκαλείται οποιοσδήποτε ήχος από την άρθρωση. Μπορούμε στην άσκηση αυτή να στερεώσουμε δύο οδοντογλυφίδες ανάμεσα στους κεντρικούς τομείς άνω και κάτω για να ελέγχουμε καλύτερα την κίνηση.

 

8. Χαλαρώνουμε ανάσκελα 5-15 λεπτά αφήνοντας την γνάθο ελεύθερη και προφέροντας τον ήχο ΕΜΜ χωρίς να εφάπτονται τα δόντια.

 

Η κάθε μία από τις ασκήσεις πρέπει να επαναλαμβάνεται 10 φορές και όλο το πρόγραμμα δύο φορές την ημέρα. Καμία από αυτές τις κινήσεις δεν πρέπει να προκαλεί πόνο.

 

Η κάθε μία από τις ασκήσεις πρέπει να επαναλαμβάνεται 10 φορές και όλο το πρόγραμμα δύο φορές την ημέρα. Καμία από αυτές τις κινήσεις δεν πρέπει να προκαλεί πόνο.